Whisky Kilchoman – najmłodsza destylarnia na Islay
Destylarnia Kilchoman została założona w 2005 roku, po ponad 124 latach od otwarcia ostatniej gorzelni na szkockiej wyspie Islay. W tym samym roku rozpoczęto destylację, jednak już rok później na przeszkodzie dalszego rozwoju stanął pożar, który strawił sporą część sprzętu. Nie powstrzymało to jednak właścicieli destylarni, którzy w 2007 roku wznowili produkcję. Chociaż destylarnia powstała niedawno, od razu zyskała uznanie krytyków, nie tylko za wysoką jakość swojej whisky, ale także za sposób jej produkcji zgodnie z tradycyjnym podejściem. Single malty różnych edycji w charakterystycznej obłej butelce z wyrazistą literą „H” w nazwie, podbijają serca kolejnych smakoszy i fanów torfowo-dymnych smaków Islay. Kilchoman to stale rosnąca w siłę konkurencja dla wiekowych destylarni wyspy Islay. Przez niezwykle krótki czas obecności na rynku zdążyła udowodnić, że nie zamierza pozostawać w tyle i stać ją na wiele.
Niesamowita Islay i historia whisky na wyspie
Szkocka wyspa Islay jest najbardziej wysuniętą częścią południowych Hebrydów i według ostatniego spisu ludności zamieszkuje ją ponad 3200 osób. Tajemniczy rejon niektórzy lubią nazywać Królową Hebrydów. Z dziewięcioma działającymi destylarniami whisky, oszałamiającą scenerią, niesamowitą przyrodą i stadami przyjaznych owiec, Islay to świetny kierunek na kilkudniowy wypad. Wyspa zajmuje obszar 600 kilometrów kwadratowych i ma imponujące 130 mil linii brzegowej. Islay słynie z whisky single malt, a przemysł gorzelniczy jest jednym z najważniejszych źródeł dochodu tego regionu.
Bruichladdich, Bowmore, Laphroaig, Lagavulin, Caol Ila, Bunnahabhain, Ardbeg, Ardnahoe i oczywiście Kilchoman to marki o ugruntowanej pozycji w świece whisky i cieszące się popularnością w wielu krajach. Inne główne gałęzie przemysłu Islay to rolnictwo, rybołówstwo i turystyka. Wiele osób odwiedza wyspę ze względu na gorzelnie, dziką przyrodę i spektakularne krajobrazy, a także obserwowanie żadnych ptaków.
Islay ma bardzo długą i bogatą historię. Znaleziono dowody na to, że wyspa była zamieszkana przez bardzo wczesnych osadników, którzy przybyli na nią w czasach mezolitu po ostatniej epoce lodowcowej, jako rybacy i myśliwi. Kamienny krąg Cultoon, popularna atrakcja na wyspie i relikt dawnych czasów, sięga późnego neolitu. Islay była niegdyś główną siedzibą władzy w zachodniej Szkocji i stała się znana jako siedziba Lordów. Na wyspie znajdziemy wiele pamiątek z czasów średniowiecza, głównie kamiennych krzyży celtyckich i rzeźbionych płyt.
Uważa się, że to irlandzcy mnisi po raz pierwszy przywieźli na Islay sztukę destylacji na początku XIV wieku. Ze względu na to, że Islay była żyzną wyspą pod uprawę jęczmienia, zwanego w dawnych czasach bere, z doskonałymi źródłami czystej wody i dużą ilością torfu, jej tereny oferowały wszystko, co sprzyjało destylacji whisky. Gleba Islay jest w dużej mierze złożona z torfu. Zimowe zamieci powodują rozpryski morskiej soli daleko w głąb lądu, co nasyca torf, który jest następnie naturalnie suszony przez słony wiatr. Whisky Islay to opozycja destylatów ze Speyside. Z reguły są wytrawne i torfowe, a razem z nutami dymu mogą oferować akcenty mchu, smoły, jodu, karbolu, wodorostów i bandaży medycznych. Wszystkie single malty z Islay mają wytrawny finisz.
Samodzielne słodowanie jęczmienia
Większość destylarni na wyspie Islay nie słoduje jęczmienia. Historia pokazuje, że szkockie destylarnie powoli odchodziły od tego zwyczaju od lat 60. XX wieku, na rzecz czerpania ziarna ze słodowni. Kilchoman jest pod tym względem wyjątkowy. Zaraz obok dwóch innych gorzelni na wyspie, Bowmore i Laphroaig, posiada i użytkuje własną podłogę do słodowania. Ta praktyka nadaje destylarni autentyczności. Pozostałe gorzelnie na wyspie korzystają z usług słodowni w Port Ellen, która dostosowuje poziom torfu zgodnie ze specyfikacją każdej destylarni. Co więcej – Kilchoman hoduje własny jęczmień w typie Optisc i Chalice. Mimo, że to najmłodszy zakład na wyspie, swoimi praktykami składa hołd tradycyjnej produkcji i robi odwrót od komercyjnych metod, co jest niezwykle cenione w branży.
Tajemnicza nazwa
Kilchoman przed wiekami było parafią z kamiennym kościołem, dziś już zrujnowanym, znajdującym się pod klifami Creag Mhór, pół mili na zachód od destylarni. Najistotniejszym z artefaktów nieistniejącego już dziś miejsca kultu był niewielkie, kamienie świątynne, niezwykle powszechne w średniowieczu. Kamienie wyznaczały obszar zwany w języku gaelickim jako „Comraich”, czyli teren, na którym było się wolnym od prześladowań, nękania i aresztowań na tle religijnym. Dzisiaj symbolicznie w tych miejscach otworzono bary, w których doświadczyć można autentystycznego smaku whisky z Islay, również specjalnej edycji Kilchoman Comraich.
Legenda założycieli
Lokalizacja Kilchoman na zachodnim wybrzeżu Islay ma pewien historyczny wydźwięk. To właśnie w tym miejscu w 1300 roku osiedliły się rodziny MacBeath i Beaton, które przybyły z terenów dzisiejszego hrabstwa Antrim w Irlandii Północnej. Familia składała się głównie z lekarzy, w tym z lekarzy królewskich. Zajmowali się oni również tłumaczeniem tekstów chemicznych o destylacji z łaciny na język gaelicki. Istnieje zatem teoria, że wyspa Islay była pierwszym miejscem w Szkocji, gdzie odbyła się destylacja whisky. Być może stało się to dokładnie w miejscu, w którym dziś stoją mury gorzelni Kilchoman. Czy to przypadek? Chcemy wierzyć, że Anthony Williams, założyciel marki Kilchoman, znał tę historię, zanim zakupił ziemię pod budowę.
Pękate butelki
Od zebrania jęczmienia do butelkowania – wyjątkowy single malt powstaje w Kilchoman Distillery od początku do końca. Wszystkie wypusty marki są butelkowane na miejscu. Cała, obszerna linia alkoholi ze szkockiej gorzelni posiada spójny design. Niezwykle charakterystyczna jest dość niska, pękata butla o niedługiej szyjce i z wytłoczonym na złotym tle symbolem marki Kilchoman. Wyróżniająca się litera „h” w nazwie trunku również stanowi o wyjątkowości, ale również o związku każdego produktu z pozostałymi. Harmonijna prezentacja wszystkich single maltów marki sprawia, że produkty Kilchoman są z łatwością rozpoznawalne i ciężko pomylić je z innymi.
Beczki różnego rodzaju
Poszczególne destylaty marki Kilchoman dojrzewają w kombinacji przeróżnych rodzajów beczek. Są one importowane od najlepszych dostawców z całego świata. Beczki po bourbonie zazwyczaj mieściły wcześniej popularny amerykański trunek Buffalo Trace. Beczki po sherry pochodzą natomiast z Bodega Miguel Martin w Hiszpanii. Każda beczka ma niepowtarzalny charakter, który równoważy klasyczny dym torfowy i kwiatową słodycz firmy destylatów Kilchoman. Według szkockich regulacji odnośnie dobra narodowego, jakim jest whisky, każdy alkohol produkowany w granicach kraju spełniać musi szereg wytycznych. Jednym z nich jest długość maturacji, która nie może trwać krócej niż trzy lata. Destylarnia Kilchoman zapewnia, że minimalny czas leżakowania destylatów w beczkach to 1130 dni. Dla ciekawskich – pozostałe zasady obejmują przymus leżakowania w beczkach wykonanych z drewna dębu, obowiązek produkcji w Szkocji oraz określają minimalną ilość alkoholu zawartego w whisky w wysokości 40%.
Szeroka oferta destylarni
W podstawowej ofercie Kilchoman Distillery znajduje się obecnie cztery single malt whisky. Każda z nich wyróżnia się czymś na tle pozostałych i oferuje inne doznania. Wszystkie łączy jednak produkcja z zadbaniem o najmniejszy szczegół, brak filtracji na zimno i sztucznej koloryzacji. Poza tym każdego roku gorzelnia prezentuje specjalne edycje swoich trunków. W roku 2020 były to: 10 edycja klasycznej pozycji Kilchoman 100% Islay, Kilchoman Fino Sherry Matured, Kilchoman Loch Gorm 2020 oraz Kilchoman Am Burach. Z ciekawością oczekujemy, co destylarnia sprezentuje swoim fanom w kolejnym roku.
Podstawowa oferta marki Kilchoman
Kilchoman 100% Islay – każdy etap produkcji tej niesamowitej whisky ma miejsce za murami destylarni, stąd właśnie wzięła się nazwa dymnego single malta.
Kilchoman Sanaig – single malt nazwany na cześć zatoki, to trunek dojrzewający zarówno w beczkach po sherry Oloroso, jak i po bourbonie. Prezentuje mariaż susznych owoców, czekolady i palonego drewna.
Kilchoman Loch Grom – nazwa tej pozycji pochodzi od słynnego ciemnego i torfowego jeziora, nad którym położona jest destylarnia. Whisky dojrzewa wyłącznie w beczkach po sherry, które nadają destylatom korzennego charakteru.
Kilchoman Machir Bay - charakterystycznie torfowy single malt, którego destylaty dojrzewają zarówno w beczkach po bourbonie, jak i po sherry. Nazwany na cześć pięknej plaży na wyspie, stanowi połączenie mocno dymnych smaków ze świeżymi kwiatami.