Whisky Tomatin

Słowo „tomatin” można przetłumaczyć z języka gaelickiego jako „wzgórze jałowców” lub „krzaczaste wzgórze”. Gorzelnia Tomatin położona jest w malowniczym otoczeniu gór Monadhliath. Destylarnia słynie z tego, że jest najwyżej położonym zakładem w Szkocji. Została zbudowana w 1897 roku, na wysokości 315 metrów nad poziomem morza, przez grupę biznesmenów z Inverness, działających jako spółka Tomatin Spey District Distillery Ltd.

W japońskich rękach

Po roku 1985, kiedy gorzelnię Tomatin dosięgnęło widmo bankructwa, destylarnia przeszła na własność Takara Shuzo Co. Ltd oraz Okura & Co. Ltd, stając się tym samym pierwszym szkockim zakładem, będącym własnością firmy japońskiej.

Budynek

Zabudowania w stylu wiktoriańskim zostały zmodernizowane i rozbudowane w 1974 roku. W poprzednim wieku destylarnia Tomatin była jednym z największych zakładów w Szkocji, produkującym whisky słodową w zawrotnej ilości 13 milionów alkoholu rocznie. Współcześnie oczywiście jej moce produkcyjne w porównaniu z innymi gorzelniami są znacznie niższe. Do dnia dzisiejszego zachował się XIX-wieczny zaciemniony skład piwniczny, z kamiennymi ścianami oraz ubitą z ziemi podłogą.

Woda

Niezbędną do wytwarzania whisky, wodę, destylarnia Tomatin czerpie ze strumienia Allt-na-Frithe. Zanim woda trafi do strumienia, przepływa przez granitowe i kwarcowe podłoża gór Monadhliath, a także przez torfowe bagna, bogate we wrzos. To właśnie wodzie, produkowane w gorzelni trunki mają tak specyficzny i charakterystyczny smak.

Wyposażenie

Na wyposażeniu gorzelni Tomatin znajduje się między innymi kadź zacierna typu pół-Lauter, wykonana ze stali nierdzewnej, a także dwanaście kadzi fermentacyjnych również ze stali nierdzewnej i dwanaście małych alembików kotłowych. Co ciekawe – alembiki mają dodatkową bańkę na szyjce i swoiste „wcięcie w talii”, które znacząco zwiększa powrót flegmy do kotła.

Beczki

W Tomatin funkcjonuje zakład bednarski, w którym beczki są budowane i konserwowane. Whisky dojrzewa w beczkach z dębu amerykańskiego po bourbonie i w kilku beczkach z dębu europejskiego po sherry.

Trunki

W portfolio znajduje się między innymi dostępna od zawsze 12-letnia Tomatin Single Highland Malt o aromatycznym i słodkim bukiecie oraz jabłkowym smaku, a także niedostępna już edycja 25-letnia niefiltrowana na zimno. Gorzelnia produkuje różne gatunki whisky mieszanych np. 5-letnią Talisman, „Big T” oraz Antiquary 12 i 21-letnią. Od pewnego czasu ogólnie dostępne portfolio gorzelni rozrasta się i z każdym rokiem przybywa nowych edycji. Aktualnie poza wspomnianą 12-letnią edycją znaleźć można niedeklarowana wiekowo legacy, wiekowe 14, 18-letnia, 30 i 36-letnie trunki oraz liczne serie limitowane, dojrzewane w beczkach po rumie, koniaku czy winach.

Centrum

Tomatin ma własne Centrum dostępne dla zwiedzających, które jest otwarte przez cały rok. W Centrum można obejrzeć prezentację audiowizualną oraz wziąć udział w degustacji. Oprócz tego w ofercie są liczne wycieczki i inne atrakcje, które ucieszą miłośników whisky.

Ciekawostki

Olbrzymie ilości produkcji w Tomatin, generowały bardzo dużo ciepłej wody, w wyniku schładzania aparatury destylacyjnej. Zastosowanie dla wody odnaleziono w gorzelni niezwykle sprawnie – zainwestowano kilkaset tysięcy funtów w hodowlę węgorzy. Ryby osiągały w basenach bardzo duże rozmiary, w stosunkowo krótkim czasie.