FAMOUS BLACK GROUSE ALPHA 40% 0,7L GB

O ptakach później, najpierw historia

Początki Famous Grouse whisky sięgają 1835 roku, kiedy to drobny przedsiębiorca z Perth w Szkocji, Matt Gloag, nocami chałupniczo trudnił się pędzeniem whisky, w dzień zajmując się sprzedażą wina. Gdy zmarł, schedę po nim przejął jego syn, M. Gloag II, który systematycznie powiększał rodzinną firmą, poszerzając jej działalność o legalne kupażowanie whisky. Po nim biznes przejął kolejny Gloag, Matt III, który w 1897 roku zarejestrował whisky „The Grouse Brand” i wciąż sukcesywnie rozwijał firmę, pędził, kupażował, destylował i sprzedawał whisky Grouse. Mathew Gloag nazwał swoją whisky na cześć najpopularniejszego szkockiego ptaka - czerwonej pardwy (Red Grouse), jednego z symboli Szkocji, a pierwszą etykietę ze słynnym ptakiem zaprojektowała córka dziarskiego przedsiębiorcy. Receptura na wzmiankowaną whisky powstała już w 1896 roku i początkowo znana była jako The Grouse Brand, a wraz ze wzrostem popularności whisky „Z Ptakiem” zaczęto potocznie dodawać do jej nazwy „Ta Słynna Whisky” – The Famous Grouse. Blend ten do dziś powstaje w procesie kupażowania najlepszych whisky słodowych, głównie świetnych destylatów z regionu Highlands, takich jak Macallan z dodatkiem łagodnych whisky zbożowych (grain). Dzięki temu zyskuje się fantastycznie zbalansowaną whisky o łagodnym i aksamitnym smaku z korzennym i owocowym finiszem. W 1970 roku, po wielu przejęciach i przechodzeniu firmy z rąk do rąk, marka The Famous Grouse kupiona została przez słynną korporację Highland Distillers, która później połączyła się z innymi, tworzą Edrington Group. Do dziś, oprócz Famouse Grouse, Edrington Group posiada inne, nie mniej słynne whisky, takie jak Glenrothes, Macallan czy Highland Park.

Tę Z Ptakiem poproszę!

Jestem przekonany, że nawet ktoś, nieznający się zbyt dobrze na whisky, kojarzy słynną butelkę „Z Bażantem”, lub: o, tę „Z Ptakiem” poproszę!. Famous Grouse to jeden z najbardziej znanych i to nie tylko w Polsce, a zarazem jeden z tańszych, z właściwym stosunkiem jakości do ceny, lider sprzedaży w kategorii blendów w Szkocji, szósta najlepiej sprzedająca się whisky na świecie. Jest to możliwe nie tylko ze względu na gładki smak i przyjemny aromat, a także (i być może głównie) ze względu na charakterystyczną etykietę, którą zdobią zagadkowe ptaki, często czerwone czy rude, ale też białe czy siwe. Okazuje się bowiem, że ptak nie jest ciągle jeden i ten sam, jak było niegdyś, a protoplasta „dorobił się” rzeszy licznego „kuzynostwa”. „Główny ptak”, od lat zdobiący butelki Famous Grouse, nosi imię Gilbert i w postaci animowanej od lat występuje w reklamach telewizyjnych na Wyspach, ostatnimi laty przenosząc większość swojej aktywności do internetu i na YouTube. Znawcy whisky wiedzą doskonale, że Famous Grouse ma dość szeroką gamę swoich produktów, zawierającą zróżnicowane whisky, które zdobią etykiety z różnymi ptakami. Do popularnych odmian klasycznego FG należą między innymi: The Famous Grouse 12 YO, The Snow Grouse, The Famous Grouse Smoky Black, The Black Grouse, The Famous Grouse Mellow Gold, The Famouse Grouse 16yo Vic Lee. Pisząc o „Whisky z Bażantem”, należy więc wystrzegać się popularnego błędu, gdyż na etykiecie Famous Grouse nie widnieje bażant, z łaciny „Phasianus colchicus” ani kuropatwa „Perdix perdix”, a prawdziwa i unikatowa pardwa szkocka „Lagopus lagopus scotica”. Na innych, wspomnianych wyżej wersjach whisky występują inne „Gilberty”, np. w przypadku Snow Grouse – biała pardwa górska czy Black Grouse z cietrzewiem zwyczajnym „Lyrurus tetrix”.

Alpha, Bet(a)..whisky!

Znamienity poprzednik whisky Famous Black Grouse Alpha – Famous Grouse the Black Grouse, zadebiutował na rynku w 2007 roku jak blend standardowej wersji FG z mocno torfowymi i dymnymi destylatami pochodzącymi z wyspy Islay w Szkocji, z destylarni należących do portfolio Edrington Group. Wtedy to też wspomniana korporacja rozpoczęła długofalową współpracę z Królewskim Towarzystwem Ochrony Ptaków, której celem było ocalenie od wyginięcia jednego z najrzadszych i najpiękniejszych ptaków na Wyspach Brytyjskich – czarnej pardwy (tetario tetrix). Nowa, „czarna” whisky, Black Grouse, której etykietę zdobiła oczywiście czarna pardwa, odniosła spory sukces komercyjny, a ku „uciesze” zagrożonych wyginięciem ptaków, Famous Grouse przekazywał 50 pensów z każdej sprzedanej butelki na cele ochrony wzmiankowanego gatunku. W 2011 roku Black Grouse została zastąpiona inną pozycją, jeszcze bardziej dymną i torfową, z większą zawartością maltów z Islay – Alpha Edition. W oświadczeniu przedstawiciela destylarni mogliśmy wtedy wyczytać, że przy wyborze nazwy na odświeżoną pozycję, włodarzom firmy czarna pardwa skojarzyła się z samcem tego gatunku ptaka, który w okresie godowym mężnie pręży pióra, by zaprezentować się przed wybraną samicą jako „samiec alpha”. Znacznie bardziej dymny udział torfowych słodów jest w tej pozycji idealnie równoważony przez specyficzną gładkość klasycznego Famous Grouse. Finalnie otrzymujemy długi, mocno dymny i bardzo korzenny i aromatyczny finisz, a whisky ta została okrzyknięta Najlepszą Nową Szkocką Whisky Mieszaną w powszechnie znanej i poważanej Biblii Whisky Jima Murray’a.

Czujesz? Ale to..dym!

Kolor: bursztynowy mahoń.

Nos: mocno dymna, a zarazem owocowa, delikatne nuty słodowe, karmel, cynamon, rodzynki, wiórki kokosowe, pomarańczowa skórka.

Smak: zarazem intensywnie kremowy, torfowy i owocowy; wyczuwalne przyprawy korzenne, słodycz karmelu i wytrawność dębiny; z owoców suszone śliwki i żurawina.

Finisz: długi lub średnio długi, pomimo wielu smaków dobrze zbalansowany.

Ptak we mgle

Dla początkujących degustatorów polecam na początku spróbować Black Alpha z kieliszka degustacyjnego z odrobiną wody, gdyż to właśnie delikatnie rozwodniona whisky, szczególnie w przypadku tak dymnych i dobrze zbalansowanych destylatów, szybciej ujawnia swój aromat i smak. Jej zaskakująco bogaty bukiet i dobry balans daje też możliwość użycia jej w koktajlu, czemu sprzyja także stosunkowo niewielka cena butelki. Klasyczny whisky sour, przygotowany na dymnej i torfowej whisky (w opozycji do klasycznych, słodszych destylatów) to zupełnie nowe i odmienne doznania smakowe i zapachowe. Do przygotowania takiego koktajlu będziemy potrzebowali 40 ml Black Alpha, 30 m soku ze świeżo wyciśniętej cytryny, 10 ml syropu cukrowego, kilku kropli ulubionego bittersa (np. Angostura Bitter) i opcjonalnie białka jaja kurzego, od szczęśliwej kury. Wszystkie składniki łączymy w shakerze bostońskim, dodajemy lodu dobrej jakości do pełna i intensywnie shakerujemy. Całość cedzimy przez podwójne sitko do short glassa wypełnionego kostkami lodu lub na solidną lodową bryłkę. Whisky sour na dymnym destylacie koniecznie trzeba aromatyzować skórką z cytrusa, żeby zapewnić drinkowi większą lotność i świeżość. Warto dodać także, że wszystkie dymne i torfowe whisky świetnie pasują jako foodpairing do owoców morza, np. świeżych ostryg, spożywanych jedynie uprzednio polanych odrobiną soku z cytryny. Dzięki temu idealnie łączą się morskie, dymne i wytrawne aromaty owoców morza, z kwasowością cytrusa, tworząc idealne wręcz połączenie posiłku i napoju.

A jak Alpha

Bardzo lubię czarne butelki whisky, chociaż odrobinę przeszkadzają przy szybkiej inwentaryzacji baru po weekendowej zmianie. Omawiana Black Alpha prezentuje się bardzo dostojnie i nieco tajemniczo, z majestatycznym ptakiem – znakiem firmowym destylarni, stojącym na omglonym wzgórzu. Opakowanie zdobi duża litera A, nawiązująca do samca Alpha, przewodnika stada, który w okresie godowym mężnie stroszy piórka, by zaimponować samicy. My nikomu imponować nie musimy, butelka prezentuje się godnie sama w sobie i na pewno będzie ozdobą niejednej kolekcji whisky.

Przyjemna i pożyteczna

Jest to whisky na początek przygody z dymnymi destylatami, co jest niewątpliwie ułatwione przez zaskakująco solidny balans, który został uzyskany poprzez kupaż klasycznego Famous Grouse’a z dymnymi produktami z Islay. Może być ciekawym dodatkiem do kolekcji lub po prostu świetnym destylatem do nauki i wprawienia się w bardziej złożone i o wiele mocniejsze produkty z mglistej i owianej tajemnicą Islay. Dla fanów marki jest po pozycja absolutnie obowiązkowa, a należy też pamiętać, że 50 pensów z każdej sprzedanej butelki przeznaczone zostaje na rzecz ochrony szkockiego ptactwa. Przyjemne z pożytecznym, tak jak lubię.

Webstories Famous Grouse

THE FAMOUS GROUSE - słynna prawda